Emocje są bardzo ważnym aspektem funkcjonowania jednostki, emocje pozytywne takie jak nadzieja, sprzyjają pozytywnemu ustosunkowaniu się wobec świata, emocje negatywne takie jak lęk, sprzyjają pojawieniu się reakcji negatywnych, czyli wycofywaniu się, agresji lub wrogości (Reykowski 1968 za: Ciosek 2003). Wysoka częstotliwość występowania zaburzeń emocjonalnych u osadzonych w więzieniu została potwierdzona w badaniach Sikory (1973 za: Ciosek 2003), w którym brało udział 35 więźniów, w tym 22 recydywistów w wieku od 18 do 38 lat z wyrokami od 2 do 13 lat i pobytem w więzieniu od 6 miesięcy do 6 lat. Do badań użyto metod psychologicznych, biochemicznych oraz fizjologicznych. Wszystkie metody badań potwierdziły znaczne nasilenie się emocjonalnego komponentu życia psychicznego więźniów oraz istnienie wyraźnego odczynu stresowego pochodzenia psychologicznego (Ciosek 2003). Badania psychologiczne metodą Rorschacha ukazały obecność objawów nerwicowych u wszystkich badanych. Stwierdzono, że proces neurotycznego zahamowania przeżywania uczuć był podstawową cechą ich obrazu emocjonalnego, a tłumienie i wypieranie uczuć z pola świadomości i doprowadziło do powstania patologicznego lęku. Jeśli przyjąć, że uzyskane wyniki badań ukazują obraz emocjonalności większości więźniów, to ich resocjalizacja w takich warunkach jest wątpliwa (Ciosek 2003).